Nha Trang en de ontwikkeling van toerisme

Xin Ciou blog-lezers,

Hoe gaat het met jullie? Lekker aan het genieten van het mooie weer in Nederland? Wat tof dat jullie deze blog weer lezen.

Daar is weer een verhaaltje van mij. Deze keer weer vanuit Vietnam. Een geweldig land bezig om zich te ontwikkelen tot een toeristische bestemming van voormaat. Wat is dan de charme van dit land? Dat zal ik proberen in mijn verhalen (deze, maar zeker de volgende) naar voren te laten komen, want uiteindelijk zal dit verhaal gaan over Nha Trang. Een bestemming die mij heeft verrast op een onaangename manier.

Laat ik beginnen met de reden waarom iedereen dit land kent, de Vietnam oorlog (die hier trouwens Amerikaanse oorlog genoemd wordt). Hier is nog veel van te zien en over te vertellen. Er zijn musea aan gewijd en mensen die gevochten hebben in de Vietcong worden nog steeds als helden vereerd. Maar in dit stuk wil ik niet herhalen wat ik een vorige blog heb geschreven (zie Geschiedenisles en andere zaken).

Als tweede reden kan toch ook de ligging aan de Zuid-Chinese zee worden aangevoerd. Vrijwel langs de gehele kust is er een prachtig zandstrand al dan niet geflankeerd met palmbomen. Heb ik mij tijdens mijn vorige reizen nog wel eens verbaasd over het gebrek aan uitbuiting van deze fantastische stranden. Na een afwezigheid van 4 jaar moet ik daar deels op terug komen. De afgelopen twee dagen hebben mij duidelijk gemaakt dat het naïeve (ontwikkelings) toerisme voor veel Vietnamezen tot het verleden behoort. Geen charmante kneuterige restaurants en hotels of hostels in Mui Ne of Nha Trang (waar ik nu ben), maar grootschalig en soms bijna megalomaan qua aanpak. De boulevard was 4 jaar geleden een redelijke drukke, maar ook kalme strook langs het strand. Aan de overkant waren verschillende hotels die geflankeerd werden door banken en hier en daar een restaurant. In de stad had je een straat waar een aantal bars waren en de belangrijkste toeristische wijk was waar de backpackers zich ophielden. Toch waren er toen ook al wat voortekenen voor een wat grotere aanpak, maar dit bleef beperkt tot wat moderne restaurants met een westerse kaart, de mogelijkheid om te duiken en een aantal grote hotels langs de boulevard.

Echter nu in 2016 is er van deze kneuterigheid in het centrum van Nha Trang weinig terug te vinden. Verschillende bars met luide muziek, exotische drankjes en meisje van plezier lokken de mensen naar binnen. Je kunt er alles drinken en feesten tot laat in de nachtclubs die op verschillende plaatsen zijn geopend. Op vele borden en menukaarten staan teksten in het Vietnamees, Engels, Russisch en Chinees en soms is de eerste taal zelfs weg gelaten. Nha Trang heeft de charmante kneuterigheid van zich afgegooid en is een moderne badplaats geworden zoals er inmiddels velen zijn in Thailand. En om eerlijk te zijn, ik vind het vreselijk. Wellicht dat dit laatste ook mijn ietwat kritische verhaal zal beïnvloeden.
Nu is er een onderzoeker geweest, ene meneer Butler en deze heeft de Butler’s product Life Cycle theorie ontwikkelt. En nu wil het dat dezelfde theorie toegepast kan worden op toeristische bestemmingen. Deze theorie gaat uit van verschillende fases in de ontwikkeling van een toeristische bestemming.

Fase 1 Exploration – een bestemming wordt ontdekt door toeristen en een deel van de lokale bevolking neemt individuele initiatieven om het de toeristen het naar de zin te maken en er geld aan te verdienen. Wanneer ik terug kijk naar mijn eerste reis in Vietnam in 2000 zie ik veel terug van deze fase.

Fase 2 Involvement – een bestemming wordt populairder en er ontstaat een
grotere betrokkenheid van de lokale bevolking (en lokale overheid) bij het toerisme. Er ontstaat een soort samenwerking met de verschillende bedrijfjes die in het toerisme uitbaten. Echter nog steeds is dit op kleine schaal. Ook deze fase was duidelijk zichtbaar tijdens mijn vorige bezoeken. Een goed voorbeeld was het plaatsje Hoi An in 2000. Hier ontstonden toentertijd de eerste pakketjes die je kon boeken. Veelal gericht op backpackers of mensen met een avontuurlijke inslag.

Fase 3 Development – in deze fase kiest een bestemming ervoor om zich als toeristische bestemming op de kaart te zetten. Er ontstaat een grootschaliger toerisme en het begint al een industrie te worden. In deze fase praten we over ieder jaar toenemende aankomstcijfers van gasten. Er wordt flink aan de weg getimmerd om de benodigde faciliteiten te hebben voor verschillende gasten. In 2012 zag ik al veel bestemmingen die voldeden aan deze omschrijving in Vietnam. Zo ook Nha Trang waar ik nu ben. De fascinatie van mij gaat dan ook naar de vraag wat er hier gebeurd is, want deze bestemming is doorgeschoten naar fase 4 en in de ogen van veel Westerse toeristen misschien wel naar fase 5.

Fase 4 – Consolidation – in deze fase wordt er succesvol groei gemaakt. In deze fase praat je over een succesverhaal zoals die ook zichtbaar is in Amsterdam als toeristen bestemming. Steeds meer mensen komen en kiezen voor de bestemming wat het heeft alle faciliteiten en groeit steeds meer. Er zijn voldoende faciliteiten voor de juiste toeristen. Wanneer je hier langs de boulevard rondloopt zie je een drukte die niet zou misstaan op de dam of het Damrak. Hier dwaal je als westerling tussen twee belangrijke groepen toeristen, de Chinezen en de Russen. De twee socialistische broeders die het kapitalisme vieren in grote hotels in 6 jaar uit de grond gestampt. Veel restaurants zijn inmiddels omgebouwd tot disco’s of bars met luide muziek, grote video schermen en veel soorten cocktails die niet in een gemiddeld Vietnamees restaurant op de menukaart voorkomt.

Fase 5 – Stagnation – In deze fase stagneert het aantal toeristen dan komt. De populariteit neemt af als gevolg van nieuwe concurrenten, politieke omstandigheden of andere redenen die van invloed zijn op de keuze van een bestemming. En voor mij kan deze reden ook zijn dat een bestemming niet meer aan de verwachting voldoet. En dit laatste is zeker het geval voor mij in Nha Trang. Ondanks de geweldige boottrip die je hier kunt maken lijkt dit een bestemming te worden die niet meer past in mijn beeld van Vietnam. En wellicht ben ik niet de gemiddelde gast voor deze bestemming, maar ik heb met open mond gekeken naar wat hier gaande is. Een bestemming die uitgroeit tot het nieuwe Cherssonisoss voor Russen en Chinezen.

De werkelijke reden voor het doorschieten van deze bestemming (dit zijn mijn woorden natuurlijk) is de luchthaven van Nha Trang. Deze is begonnen met rechtstreekse vluchten vanaf Shanghai en andere Chinese steden. Ook voor Russen is het makkelijker om hier te komen. Je hoeft niet meer eerst naar Saigon (Ho Chi Minh stad) en dan 10 uur in de bus te zitten om naar hier te komen. De luchthaven is slechts een uur buiten de stad.
Na deze 5 fases zijn twee mogelijkheden aldus Butler. Decline of Rejuvenation. De eerste betekent dat de bestemming minder aantrekkelijk wordt en minder en minder gasten zal trekken. De tweede mogelijkheid is Rejuvenation. Het jezelf opnieuw uitvinden voor een nieuwe doelgroep. De bestemming boort een nieuwe groep aan van gasten die naar de bestemming kunnen gaan…maar wellicht is dit laatste precies gebeurt met de keuze voor Chinezen en Russen als voornaamste gasten.

Wellicht vergis ik mij gigantisch en hebben wij als avontuurlijke reizigers (en reisorganisaties) de stagnatie (fase 5) gehad en is Rejuvenation in Nha Trang gaande met de nieuwe doelgroep…

Als dit laatste het geval is moeten wij op zoek naar een nieuwe bestemming of wachten tot ook deze gasten in fase 5 komen.

De volgende bestemming is Qui Nhon, Fase 3? Of ook al op weg naar 5?

Zie hier het lot van een aantal Vietnamese bestemmingen. Gelukkig zijn er nog voldoende bestemmingen die nog ontdekt kunnen worden. Waar mensen zich gaan betrekken bij het toerisme en de bestemming in de ‘stage of development’ gaat komen. Het lijkt erop dat wij als reisorganisatie Djoser op zoek zijn naar deze bestemmingen in fase 2 en 3. Dus misschien heb ik hierbij wel de theorie van Butler gebruikt om avontuurlijke reizen te plaatsen.

Inmiddels is mijn verhaal alle kanten opgeschoten en weet ik niet of ik het zal plaatsen of niet. Ga er nog een nachtje op slapen.

Na een nachtje slapen en weer vele gesprekken met mijn top gids Thi kom ik tot een volgende conclusie of vergelijking voor wat betreft de ontwikkeling van toeristische bestemmingen zoals Nha Trang:

Kun je een bestemming ontzeggen zich te ontwikkeling in de richting waarop zij zich ontwikkelen? In dit geval de in mijn ogen verkeerde toeristen te trekken, de Chinezen en de Russen. De eerste groep is begrijpelijk, maar ook een zeer impulsieve en onzekere groep. Wanneer er weer een nieuwe bestemming in de regio bekend gaat worden gaan ze daar naar toe en laten de vorige bestemming links liggen. De Russen is ook een bijzondere groep toeristen en uiteraard generaliseer ik enorm, maar respect voor de lokale cultuur is niet iets waar je direct aan denkt bij deze groep toeristen. Dus de Vietnamezen wringen zich in onmogelijke bochten voor deze twee groepen en weten niet wat het op gaat leveren uiteindelijk.
Als redelijk nieuwbakken vader heb ik de volgende vergelijking getrokken. Kun jij je kind ontzeggen om volwassen te worden? En het antwoord luidt op beide vragen dan ook “NEE”. Maar je kunt in het voortraject wel het juiste voorbeeld geven en proberen sturing te geven tot het nemen van de juiste besluiten. Het antwoord ligt in duurzaamheid. En deze populaire term wil ik hier toch wel bezigen. Er moet gedacht worden over de toekomst. Hoe zal de bestemming er over 5 of 10 jaar uitzien? Wat zal het dan te bieden hebben. Zoals je een kind opvoedt, zo moet de Vietnamese overheid, of wellicht externe organisaties, adviseurs, tour operators, hotel ketens, excursieverkopers etc. de ontwikkeling van de bestemming ‘opvoeden’. De juiste sturing geven en de juiste kaders scheppen voor een succesvolle toeristische bestemming.

Ik realiseer me dat sommige stukken die ik eerder heb geschreven persoonlijker waren en misschien interessanter, maar voor mij heb ik hier in Nha Trang iets zien gebeuren waar ik graag een advies over had willen geven. Of op een of andere manier een toekomstbeeld willen scheppen van wat er in mijn ogen wellicht zal gebeuren.

Voor hen die dit verhaal maar een hoop gewauwel vinden, hopelijk wordt het volgende verhaal weer leuker. Zou kunnen schrijven over hoe je de straat over kan steken, of mijn bezoek aan het ziekenhuis met een gast. Je zult het binnenkort wel lezen.

Dikke kus voor jullie allemaal!

Martijn